پنج دسته از سوگیری ها

نمونه هایی که می توان به عنوان سوگیری اشاره کرد شامل موارد مختلفی هستند که در تفکر و تصمیم گیری افراد تأثیر می گذارند. نمونه هایی از سوگیری عبارتند از: سوگیری تایید، سوگیری دسترسی، سوگیری نمایشی، سوگیری خوش بینی، سوگیری منفی. در این مبحث این پنج دسته را توضیح خواهیم داد و در روزهای آینده سعی می کنیم، این دسته ها را افزایش دهیم. پس این وبلاگ را در مروگر خود سیو کنید.

پنج دسته از سوگیری ها

$$$$سوگیری تایید یا Confirmation Bias: ==> یک نوع خطای شناختی است که در آن افراد تمایل دارند اطلاعاتی را جستجو، تفسیر و به خاطر بسپارند که باورها و فرضیات قبلی‌شان را تایید می‌کند. این سوگیری می‌تواند باعث شود که افراد اطلاعات مخالف را نادیده بگیرند یا کم‌اهمیت جلوه دهند. ################################### $$$$مثال واضح: --> فرض کنید فردی معتقد است که یک رژیم غذایی خاص برای کاهش وزن بسیار موثر است. این فرد به دنبال مقالات و نظراتی می‌گردد که این باور را تایید می‌کنند و ممکن است شواهد علمی یا تجربیات دیگران که خلاف این باور هستند را نادیده بگیرد یا کم‌اهمیت بداند. به این ترتیب، او فقط اطلاعاتی را می‌بیند که باور او را تقویت می‌کند و از اطلاعات مخالف چشم‌پوشی می‌کند. ################################# $$$$سوگیری دسترسی یا availability bias: ==> یک نوع خطای شناختی است که در آن افراد تمایل دارند تصمیمات و قضاوت‌های خود را بر اساس اطلاعاتی که به راحتی در دسترس هستند یا به تازگی به یاد می‌آورند، بگیرند. این سوگیری می‌تواند باعث شود که افراد احتمال وقوع رویدادها را بر اساس تازگی یا برجستگی آن‌ها در ذهنشان بیش از حد تخمین بزنند. ################################# $$$$مثال واضح: --> فرض کنید اخیراً در اخبار شنیده‌اید که یک هواپیما سقوط کرده است. به دلیل تازگی و برجستگی این خبر در ذهن شما، ممکن است احتمال سقوط هواپیما را بسیار بیشتر از واقعیت تخمین بزنید و از سفر با هواپیما خودداری کنید، حتی اگر آمار نشان دهد که سفر هوایی یکی از امن‌ترین روش‌های حمل و نقل است.

$$$$سوگیری نمایشی یا Bandwagon Bias: ==> یک نوع خطای شناختی است که در آن افراد تمایل دارند به دلیل اینکه دیگران یک رفتار یا عقیده خاص را دنبال می‌کنند، خودشان نیز همان رفتار یا عقیده را اتخاذ کنند. این سوگیری می‌تواند باعث شود که افراد بدون بررسی دقیق و منطقی، تصمیمات خود را بر اساس رفتار جمعی بگیرند. ############################# $$$$مثال واضح: --> فرض کنید یک برند جدید گوشی موبایل به بازار عرضه شده است و بسیاری از افراد شروع به خرید آن می‌کنند. حتی اگر شما اطلاعات دقیقی درباره کیفیت و عملکرد این گوشی نداشته باشید، ممکن است به دلیل اینکه بسیاری از افراد آن را خریده‌اند، شما نیز تصمیم بگیرید که آن را بخرید. این تصمیم بر اساس رفتار جمعی و نه بر اساس تحلیل منطقی و اطلاعات دقیق گرفته شده است. ############################# $$$$سوگیری خوش‌بینی یا Optimism Bias: ==> یک نوع خطای شناختی است که در آن افراد تمایل دارند احتمال وقوع رویدادهای مثبت را بیش از حد تخمین بزنند و احتمال وقوع رویدادهای منفی را کمتر از واقعیت بدانند. این سوگیری می‌تواند باعث شود که افراد به طور غیرواقع‌بینانه‌ای به آینده خوش‌بین باشند و خطرات و مشکلات احتمالی را نادیده بگیرند. ################################## $$$$ مثال واضح: --> فرض کنید فردی که سیگار می‌کشد معتقد است که احتمال ابتلا به سرطان ریه برای او کمتر از سایر افراد سیگاری است. این فرد به دلیل سوگیری خوش‌بینی، خطرات واقعی سیگار کشیدن را نادیده می‌گیرد و به این باور است که او از این خطرات مصون است.

سوگیری منفی یا Negativity Bias : ==> یک نوع خطای شناختی است که در آن افراد تمایل دارند به اطلاعات و رویدادهای منفی بیشتر توجه کنند و آن‌ها را با شدت بیشتری به خاطر بسپارند. این سوگیری ریشه در تکامل انسان دارد؛ زیرا در گذشته، توجه به تهدیدات و خطرات برای بقا ضروری بود. به همین دلیل، مغز انسان به طور طبیعی به اطلاعات منفی واکنش قوی‌تری نشان می‌دهد تا به اطلاعات مثبت. ############################# $$$$مثال واضح: --> فرض کنید در یک روز کاری، همکارانتان چندین بار از شما تعریف و تمجید می‌کنند، اما یک نفر نقدی منفی به شما وارد می‌کند. احتمالاً شما بیشتر به نقد منفی توجه می‌کنید و آن را در ذهن خود نگه می‌دارید، حتی اگر تعداد تعریف‌ها بیشتر باشد. این مثال نشان می‌دهد که چگونه سوگیری منفی می‌تواند بر احساسات و رفتارهای ما تاثیر بگذارد و باعث شود که رویدادهای منفی را بیشتر از رویدادهای مثبت به خاطر بسپاریم. ######################################## $$$راه‌های مقابله با سوگیری منفی: --> برای مقابله با سوگیری منفی، می‌توانید به طور آگاهانه تلاش کنید تا به رویدادها و اطلاعات مثبت بیشتر توجه کنید. یکی از راه‌ها این است که هر روز چند نکته مثبت را که تجربه کرده‌اید، یادداشت کنید. همچنین، می‌توانید با تمرین ذهن‌آگاهی و مدیتیشن، تمرکز خود را بر لحظه حال افزایش دهید و از تمرکز بیش از حد بر رویدادهای منفی جلوگیری کنید. مشورت با افراد مثبت‌اندیش و متخصصان نیز می‌تواند به شما کمک کند تا دیدگاه‌های متعادل‌تری داشته باشید.