ده سوگیری
به طور کلی سوگیری چیست؟ (bias) --> به طور کلی، سوگیری یا (bias) به چه معناست و به چه شکل میتواند تاثیرگذار باشد؟ سوگیری به نوعی تمایل یا گرایش است که ممکن است در نحوه فکر کردن، تصمیمگیری و قضاوت افراد نمود پیدا کند. این پدیده میتواند به شکلهای مختلف و در زمینههای متفاوت خود را نشان دهد. در این مقاله به ده نوع دیگر از سوگیری ها خواهیم پرداخت. برای اطلاعات بیشتر می توانید مقاله قبلی سوگیری را مطالعه فرمایید: https://egofit.ir/article/detail/Five_Of_Bias/
ده سوگیری
۱. سوگیری خودمحوری (Egocentric Bias) ==> توضیح: تمایل به ارزیابی تجربیات و احساسات خود به عنوان مهمتر از دیگران. ################# $$$$مثال: --› فردی که در یک پروژه گروهی شرکت دارد، ممکن است سهم خود را بزرگتر از آنچه که هست تصور کند و نقش دیگران را کماهمیت بداند. ############### ۲. سوگیری خوشگمانی (Wishful Thinking) ==> توضیح: تمایل به باور اینکه چیزی ممکن است فقط به دلیل اینکه فرد آن را میخواهد. ##################### $$$$مثال: --› شخصی که در آزمون ورودی دانشگاه شرکت کرده، فکر میکند که حتماً قبول خواهد شد زیرا این آرزوی اوست، بدون اینکه به شواهد واقعی توجه کند. ################### ۳. سوگیری سنجش یا لنگر (Anchoring Bias) ==> توضیح: تمایل به تکیه بر اولین اطلاعات دریافتی هنگام تصمیمگیری. ################### $$$$ مثال: --› اگر یک فرد قیمت اولیه یک محصول را ۱۰۰ دلار ببیند و سپس قیمت آن به ۷۰ دلار کاهش یابد، ممکن است فکر کند که این قیمت بسیار خوب است، حتی اگر ارزش واقعی محصول کمتر باشد. ###################### ۴. سوگیری گروهی (Groupthink) ==> توضیح: تمایل گروهها به رسیدن به توافق سریعتر از بررسی دقیق گزینهها. ###################### $$$$ مثال: --› در یک جلسه مدیریتی، اعضای گروه ممکن است نظر اکثریت را بدون بحث کافی قبول کنند، حتی اگر برخی از اعضا نگرانیهایی داشته باشند. ###################### ۵. سوگیری وضعیت موجود (Status Quo Bias) ==> توضیح: تمایل به ترجیح وضعیت فعلی و عدم تغییر آن. ###################### $$$$ مثال: --› کارمندی که از شرایط شغلی خود ناراضی است اما از تغییر شغل خودداری میکند زیرا عادت کرده و از ناشناختهها میترسد.
۶. سوگیری فرسایش (Sunk Cost Fallacy) ==> توضیح: تمایل به ادامه دادن یک پروژه یا سرمایهگذاری به دلیل هزینههای قبلی، حتی اگر نتایج مطلوب نباشد. ########################## $$$$ مثال: --› فردی که در یک فیلم بد سرمایهگذاری کرده و به تماشای آن ادامه میدهد، زیرا نمیخواهد هزینه بلیط را هدر دهد. ########################## ۷. سوگیری تأثیر اولیه (Primacy Effect) ==> توضیح: تمایل به به یاد آوردن اطلاعاتی که در ابتدا دریافت شدهاند بهتر از اطلاعاتی که بعداً آمدهاند. ######################### $$$$ مثال: --› در یک لیست خرید، افراد معمولاً اقلام ابتدایی را بهتر به خاطر میسپارند. ########################## ۸. سوگیری تأثیر آخر (Recency Effect) ==> توضیح: تمایل به یادآوری بهتر اطلاعاتی که اخیراً دریافت شدهاند. ########################## $$$$ مثال: --› در یک آزمون، دانشآموز ممکن است سوالات آخر را بهتر از سوالات اول به یاد بیاورد. ########################### ۹. سوگیری همگرایی (Conformity Bias) ==> توضیح: تمایل به تغییر رفتار یا عقیده برای هماهنگی با گروه. ############################ $$$$ مثال: --› فردی که در یک جمع دوستانه قرار دارد ممکن است نظرات خود را تغییر دهد تا با دیگران همنظر شود. ############################ ۱۰. سوگیری خود-انتخابی (Self-Serving Bias) ==> توضیح: تمایل به نسبت دادن موفقیتها به خود و شکستها به عوامل خارجی. ######################### $$$$ مثال: --› یک دانشآموز وقتی در امتحان قبول میشود، خود را عامل موفقیت میداند، اما وقتی رد میشود، به معلم یا سوالات امتحان اشاره میکند.
